Czad potrafi zabić w chwilę. Nawet nie wiemy, kiedy zostaliśmy narażeni na działanie tego toksycznego gazu. Można się jednak przed nim ustrzec. W jaki sposób? O tym rozmawiamy ze st. kpt. Tomaszem Kierzkiem, komendantem PSP w Śremie.
Reklama
W jakich okolicznościach powstaje tlenek węgla?
To silnie trujący – gaz bezbarwny i bezwonny, który powstaje wskutek niepełnego spalania gazu, węgla, drewna czy oleju opałowego, gdzie mamy do czynienia z niedostateczną ilością tlenu niezbędnego do pełnego spalania. Nie jesteśmy w stanie za pomocą zmysłów wykryć jego obecności. Niesprawna lub nieprawidłowa wentylacja domu lub mieszkania, jak również niedrożność przewodów kominowych czy wentylacyjnych lub też wadliwe czy nie właściwie użytkowane urządzenia grzewcze mogą doprowadzić do nagromadzenia się tlenku węgla w pomieszczeniu. Nie możemy również zapominać, aby nie zatykać kratek wentylacyjnych, gdyż zatkane mogą doprowadzić do nagromadzenia się tlenku węgla zwanego potocznie czadem.
W jakiego rodzaju budownictwie możemy się najczęściej spotkać z tego rodzaju zagrożeniem?
Najczęściej mamy do czynienia w domach jednorodzinnych czy mieszkaniach, gdzie do systemu ogrzewania stosujemy urządzenia na paliwo stałe lub gazowe. Stosowanie urządzeń grzewczych, zarówno gazowych, jak i opalanych paliwami stałymi, może powodować powstawanie zagrożeń zatruciem tlenkiem węgla. Gazowe grzejniki wody przepływowej są najczęstszą przyczyną zatruć tlenkiem węgla w budownictwie komunalnym.
Czy tlenek węgla, popularnie zwany czadem jest rozpoznawalny przez ludzki węch?
Żaden z ludzkich zmysłów nie rozpozna tego zagrożenia, jakim jest tlenek węgla. To gaz toksyczny, który szybko atakuje organizm, a przy wysokich stężeniach nawet powoduje śmierć. Wraz z tlenem dostaje się do krwiobiegu i powoduje niedotlenienie tkanek.
Nie jesteśmy w stanie za pomocą zmysłów wykryć jego obecności. Niesprawna lub nieprawidłowa wentylacja domu lub mieszkania, jak również niedrożność przewodów kominowych czy wentylacyjnych lub też wadliwe czy nie właściwie użytkowane urządzenia grzewcze mogą doprowadzić do nagromadzenia się tlenku węgla w pomieszczeniu.
Dlaczego mówi się o nim „Cichy Zabójca”?
Jak sama nazwa mówi i nie jest ona w żądnym stopniu przesadzona a raczej w 100% trafna. To cichy zabójca, bo zmysłami go nie rozpoznamy – ani węchem ani smakiem ani wzrokiem. Nadchodzi po cichu siejąc zagrożenie dla domowników, a w niektórych przypadkach nawet może doprowadzić do śmierci.
Jak rozpoznać u siebie zatrucie tlenkiem węgla?
Osoby stale narażone na wdychanie niewielkich ilości CO mogą zaobserwować u siebie częste bóle i zawroty głowy, przewlekłe zmęczenie, duszność, podwyższone tętno, nudności, pogorszenie pamięci i zdolności logicznego myślenia, utratę apetytu, bezsenność. Pierwsze objawy zaczadzenia to zawroty głowy, mdłości, wymioty i ogólne osłabienie. Z czasem nasila się ból głowy, pojawia się senność, zaburzenia równowagi i świadomości. Charakterystycznym objawem ostrego zatrucia czadem jest także czerwone zabarwienie skóry. Przy znacznym stężeniu tlenku węgla we krwi dochodzi do przyspieszenia oddechu i akcji serca, trudności z oddychaniem, drgawek. W końcu następuje utrata przytomności, a jeśli nie nadejdzie ratunek – dochodzi do śmierci. Szanowni Państwo, jeśli zaczną pojawiać się u Was objawy, o których wspomniałem wcześniej proszę jak najszybciej otworzyć okna i wyjść w bezpieczne miejsce na zewnątrz, poinformować odpowiednie służby na numer 112 lub 998. Szybka zdecydowana reakcja może uratować życie czy zdrowie Wasze i domowników.
W jakiej wysokości stężenie tego gazu jest niebezpieczne?
Dopuszczalnym stężeniem, jakie rekomendowane jest przez Światową Organizację zdrowia to do 35ppm, powyżej tego stężenia zaczyna być niebezpiecznie w zależności od czasu ekspozycji. Takim stężeniem gdzie następuje śmierć po kilku minutach jest 13000 ppm lub więcej.
W jaki sposób najprościej uchronić siebie i swoich bliskich przed czadem?
Dbajmy o swoje zdrowie i swoich najbliższych, z którymi mieszkamy, wietrzmy mieszkania, pomieszczenia szczególnie tam gdzie stosujemy ogrzewanie na gaz lub paliwo stałe węgiel, drewno czy olej opałowy. Prawidłowa cyrkulacja powietrza dostarcza odpowiednią ilość tlenu do pomieszczenia gdzie dochodzi do spalania gazu czy innego paliwa, które stosujemy do ogrzewania domów czy mieszkań. Kolejna kwestia to przeglądy kominiarskie i czyszczenie przewodów wentylacyjnych, przeglądy instalacji gazowych, kuchenek czy junkersów to bardzo ważna sprawa w sezonie grzewczym, którą nie należy bagatelizować. Nie zaklejajmy kratek wentylacyjnych, bo nam wieje, to może doprowadzić do tragedii. Wszystkie te czynności to ważne elementy poprawiające bezpieczeństwo nas wszystkich, którzy ogrzewają mieszkania, domy paliwem stałym czy gazowym. Można, a nawet trzeba zwiększać bezpieczeństwo stosując czujki tlenku węgla czy czujki dymu, to niewielki koszt zakupu a poprawia znacząco nasze bezpieczeństwo.
Pierwsze objawy zaczadzenia to zawroty głowy, mdłości, wymioty i ogólne osłabienie. Z czasem nasila się ból głowy, pojawia się senność, zaburzenia równowagi i świadomości. Charakterystycznym objawem ostrego zatrucia czadem jest także czerwone zabarwienie skóry
Czy każda czujka tlenku węgla będzie się sprawdzać w domowych warunkach?
Szanowni Państwo zastosowanie czujek tlenku węgla czy dymu znacząco poprawia nasze bezpieczeństwo w domach czy mieszkaniach. Najlepiej wybierać czujki, które posiadają odpowiednie certyfikowane polskie normy. Montaż, usytuowanie zależne jest od warunków w pomieszczeniach czy domach, oraz lokalizacji urządzeń grzewczych. Nie należy na pewno montować czujek w miejscach zasłoniętych czy to za meblami czy za firanami. W przypadku zagrożenia czujka zadziała silnym sygnałem dźwiękowym.
Stosowanie czujek tlenku węgla czy dymu na pewno poprawi nasze bezpieczeństwo w przypadku wystąpienia tlenku węgla, a co za tym idzie możliwość utraty życia czy zdrowia. To urządzenie, które monitoruje, jakość powietrza w naszym domu czy mieszkaniu a w przypadku wykrycia czadu czy dymu odpowiednio nas ostrzega.
Statystycznie w ciągu roku ile razy strażacy JRG Śrem interweniują w związku z podejrzeniem tlenku węgla / zatruciem tlenkiem węgla?
Statystycznie w powiecie śremskim biorąc pod uwagę sezon grzewczy, gdzie potencjalnie może dojść do wystąpienia zagrożenia w postaci tlenku węgla.
W naszym powiecie przeanalizowałem sobie statystykę w sezonach grzewczych, czyli od 1 października do 31 marca rozpoczynając od października 2017 roku. Mogę powiedzieć, że tych zdarzeń czyli tych z samym podejrzeniem wystąpienia tlenku węgla nie jest dużo. Analizując ten okres, o którym wyżej wspomniałem to najwięcej zdarzeń było w okresie 1 październik 2018 do 31 marzec 2019 to 4 zdarzenia i 3 osoby ranne. Biorąc pod uwagę statystyki z kraju choćby najświeższe, czyli z obecnego okresu grzewczego to jednak tych zdarzeń było sporo. Od 1 października br. do 17 listopada br. na terenie kraju było 400 zdarzeń 126 osób rannych a 8 śmiertelnych. Tutaj rozpatrujemy tylko zdarzenia, w których interweniujemy w związku z wystąpieniem tlenku węgla.
Zachęcam do odwiedzenia strony naszej komendy pod adresem www.gov.pl/kppsp-srem tam znajdziecie Państwo sporo informacji, o których wyżej wspomniałem. Na koniec pozwolę sobie na małą dygresję i przytoczę taki cytat „Twoje bezpieczeństwo nie tylko w naszych rękach”.
